De Hersenspoeling workshop is een middel om te reflecteren op de inzet van software & diensten door een publieke organisatie en de impact hiervan op haar doelgroep, medewerkers en de maatschappij. Het fungeert als een gespreksstarter en is een combinatie van een gedachten-experiment en associatief denken. Het is o.a. geïnspireerd op ‘Oblique Strategies’ van Brian Eno en Peter Schmidt.
Doel van de workshop
Het doel van de workshop is om het gesprek starten en bewustwording te creëren binnen een organisatie over de invloed van technologie op deze organisatie, haar publiek/klanten/doelgroep/burger/medewerkers en onze maatschappij. De focus ligt daarbij op de inzet van technologie (software & diensten) door de organisatie waar de doelgroep niet omheen kan. De Hersenspoeling kan los ingezet worden, maar we raden je aan deze te gebruiken als voorbereiding op de Digitale Spoelkeuken.
Opzet van de workshop
Algemeen
De Hersenspoeling kan uit meerdere sessies bestaan. Per sessie staat er één software applicatie of dienst centraal. Een sessie bestaat uit net zoveel ronden als deelnemers. Een ronde start met het omdraaien en oplezen van een kaartje door een deelnemer. Een ronde duurt maximaal tien minuten. Bij vijf deelnemers zijn er dus vijf ronden van maximaal tien minuten. Na deze ronden is er nog maximaal tien minuten om te evalueren en na te praten. In totaal duurt een Hersenspoeling sessie dus maximaal een uur. Uiteraard kan hier vanaf geweken worden.
Stappenplan
De Hersenspoeling workshop start met een introductie filmpje (~12minuten) zodat alle deelnemers een beeld hebben van PublicSpaces, publieke waarden, de problemen met big tech en de mogelijkheden van ‘small tech’. Na dit filmpje is er ruimte om hier nog even kort over door te praten met elkaar. Na het filmpje starten we (evt na een korte koffiepauze) met de workshop.
Stap 1: De deelnemers worden verdeeld over een aantal groepen.
Een groep bestaat uit minimaal 3 en maximaal 8 deelnemers. Per groep is er minimaal één gespreksleider. De gespreksleider heeft kennis van de uitdagingen die er momenteel spelen rondom digitalisering en publieke waarden.
Stap 2: De deelnemers binnen een groep kiezen een rol
Binnen de groep wordt afgesproken vanuit welk perspectief of rol een deelnemer deelneemt aan De Hersenspoeling sessie. Dat kan de gebruikelijke rol zijn die de deelnemer in een organisatie heeft, bijvoorbeeld directeur, functioneel beheerder, privacy-officer etc of de deelnemer kan er ook voor kiezen om een andere rol aan te nemen.
Stap 3: De deelnemers binnen de groep kiezen een software applicatie of dienst
Per Hersenspoeling sessie wordt de deelnemers binnen een groep gevraagd één software applicatie of dienst te kiezen om als voorbeeld te bespreken.
Stap 4: De Hersenspoeling kaartjes worden met de tekst naar beneden neergelegd
Er zijn in totaal 24 kaartjes met vragen en 1 kaartje met daarop een QR-code. De kaart met de QR-code doet niet mee en mag apart gelegd worden. Alle andere 24 kaarten worden met de tekst naar beneden (niet leesbaar) neergelegd.
Stap 5: Een deelnemer draait een kaartje om en leest deze hardop voor
Door het omdraaien van een kaartje en het hardop voorlezen van de vraag op het kaartje start er een ronde. Het is de bedoeling dat deelnemers de vraag bespreken vanuit hun eerder gekozen rol of perspectief in relatie tot de gekozen software applicatie of dienst. Binnen een ronde mag iedereen meepraten, vragen stellen en beantwoorden, vanuit de gekozen rol. Er is geen goed of fout antwoord en vaak zullen de deelnemers binnen een groep eerst met elkaar moeten afstemmen over hoe ze de vraag interpreteren.
Stap 6: Trefwoorden opschrijven
Na ongeveer tien minuten schrijft de groep of een afgevaardigde deelnemer (in trefwoorden) de uitkomsten van het gesprek op wat ontstond na het voorlezen van de vraag. Na het opschrijven mag de volgende deelnemer een kaartje omdraaien en voorlezen (stap 5) en volgt wederom stap 6. Dit gaat zo door, totdat alle deelnemers een kaartje hebben omgedraaid.
Stap 7: Tenslotte: evaluatie
Als alle deelnemers een kaartje hebben omgedraaid is deze Hersenspoeling sessie afgerond en kan deze binnen de groep nabesproken worden. Afhankelijk van het aantal groepen kan er eventueel ook nog een plenaire evaluatie/terugkoppeling plaatsvinden.
